Met de dalende temperaturen wordt de haard opnieuw aangestoken. Hiermee stijgt ook het risico op schouwbranden.
Vooral oktober en maart zijn risicomaanden: in oktober wordt de kachel of haard voor het eerst aangestoken, tot maart is het roet opgehoopt en verhoogt het risico. Schoorsteenbranden blijven de hele winter lang een probleem, en dikwijls is een slecht onderhouden schouw de oorzaak. Volgens statistieken van de Belgische brandweer begint één op de zes branden in België in de schoorsteen.
Als verzekeraar komen we ook tussen bij brand door een slecht onderhouden schouw. Maar zo'n financiële tussenkomst neemt de persoonlijke en emotionele impact van een brand niet weg: het is nog altijd veel beter om een brand te voorkomen.
Een schoorsteenbrand gaat dikwijls gepaard met zware rookschade en roetneerslag. Maar dat is alleen als de brand beperkt blijft tot het rookkanaal zelf. Als de brand uitslaat naar brandbare materialen in de buurt, zoals isolatie, dreigt totale verwoesting van het huis.
8 tips van de experten :
- Gebruik droog en onbehandeld hout
Niet alleen roet, ook hars vergroot het risico op een schouwbrand. Hars is moeilijker te verwijderen, zelfs bij een grondige reiniging. Het is dus beter om niet te stoken met vochtig of behandeld dennenhout. Droog en onbehandeld hout zorgt voor de beste verbranding.
- Verbrand niet te veel hout in één keer
Een schouwbrand ontstaat doorgaans door ontvlamming van het roet bij temperaturen vanaf 400 graden Celsius. Bij goed afgestelde ketels zijn er temperaturen tot 230 graden, maar bij cassettes met houtvuur is het risico veel groter. Het is daarom belangrijk om niet te veel hout in één keer te verbranden, want zo loopt de temperatuur te snel op.
- Laat de klep van de haard open staan
Als je stookt met een inbouwcassette of een klassieke kachel, laat je maar beter de klep een beetje open staan. Zo verhoog je de luchtstroming in de schouw, wat voor de noodzakelijke afkoeling zorgt. Bij een betere stroming is er bovendien minder roetafzetting.
- Koop een kachel met een afkoelingssysteem
Je kan een groot deel van het risico ook vermijden door te kiezen voor een kachel met een ingebouwd afkoelingssysteem. Er zijn op de markt veel kachels die de gassen niet afkoelen. Laat je dus adviseren door een expert voor je een kachel installeert en kies een kachel op maat van de ruimte.
- Zet een schoorsteenkap en een rooster op de schouw
Nog een oorzaak van schouwbrand die de experten geregeld vaststellen: een vogelnest in de schouw, waardoor de rook niet meer weg kan. Vooral kauwen kruipen graag in schouwen. Een rooster in koper voorkomt dat ze je schoorsteen afsluiten met hun nest. Met een kap voorkom je ook ingroeiende planten en bladresten in het rookkanaal.
- Zorg voor een goede aansluiting tussen kachel en schouw
Een traditionele schouw heeft een diameter van 30 centimeter, maar bij de meeste kachels is het aansluitpunt maar 15 of 20 centimeter breed. Te grote schouwen vertragen de rookgasafvoer en verhogen de roetafzetting. Bij een renovatie pas je dus maar beter de diameter van je schouw aan je kachel aan. Kies ook je kachel op maat van de ruimte.
- Bouw niet met brandbaar materiaal in de buurt van de schouw
De bouwnormen schrijven voor dat je niet met brandbaar materiaal in de buurt van je schouw mag bouwen, maar vaak gebeurt het toch. Met houten constructies, met PUR-isolatie of gipsplaten moet je minimaal 15 centimeter afstand houden.
- Ventileer tijdens het stoken
Ook in lage-energiewoningen en passiefwoningen is het belangrijk om voor een goede ventilatie te zorgen. Zo verbeter je niet alleen de luchtstroming, maar neem je tegelijk het risico op CO-vergiftiging weg.
- Laat je schouw onderhouden door een erkende schoorsteenveger
Een schouwbrand gebeurt meestal door creosoot, wat ontstaat door samengekoekt roet. Door je schouw elk jaar te laten reinigen, voorkom je dat het roet in brand komt. De warme rook in je schouw kan dan minder kwaad.
Krijg je toch te maken met een schoorsteenbrand, dan kan je best het volgende doen:
- Bel onmiddellijk de brandweer.
- In afwachting kan je het vuur proberen doven met zand of zout. Gebruik nooit water. Daardoor ontstaat stoom en teveel stoom kan tot een explosie of scheur in het rookkanaal leiden.
- Sluit de schoorsteenklep en onderbreek de luchttoevoer.
- Maak de ruimte rond de kachel/haard vrij van brandbaar materiaal.
- Breng jezelf en je huisgenoten incl. huisdieren in veiligheid en verlaat de ruimte.
- Verwittig ons zodat we je kunnen bijstaan vanuit de waarborgen in je brandverzekering.
- Verlucht grondig na de brand en laat de schoorsteen controleren vooraleer je die terug gebruikt.